shared space


shared space 1.0

(transport, verkeer en reizen; neologisme)

'gedeelde ruimte'; ruimte in het verkeer die wordt gebruikt door verschillende soorten verkeersdeelnemers, en waarin aanwijzingen als verkeersborden en verkeerstekens zoveel mogelijk ontbreken vanuit de gedachte dat iedereen meer wordt aangesproken op zijn eigen verantwoordelijkheidsgevoel en inzicht en daardoor voorzichtiger en alerter is

Semagram (extra betekenisinformatie)


Een shared space…

is een ruimte

  • [Vorm] is vaak een weids opgezette ruimte waarin richtinggevende elementen als verkeersborden, verkeerslichten en stoepranden zoveel mogelijk ontbreken en verkeersremmende obstakels als fietsklemmen, banken en bloembakken juist wel in ruime mate aanwezig zijn
  • [Doel of bestemming] is bedoeld om de verkeersveiligheid te vergroten
  • [Grondslag] is gebaseerd op de uitgangspunten dat een verkeersruimte die is ingericht als een verblijfsruimte niet vooral geïnterpreteerd zal worden als verkeersruimte en dat alle verkeersdeelnemers gelijk zijn
  • [Werking of functionering] zou de verkeersveiligheid vergroten omdat verkeersdeelnemers door het ontbreken van verkeersaanwijzingen alerter en voorzichtiger gedrag zouden vertonen
  • [Betrokkene] is bestemd voor verschillende verkeersdeelnemers, bv. automobilisten, fietsers, voetgangers etc.
  • [Waardering] wordt door sommigen bekritiseerd omdat er in deze ruimte sneller sprake zou zijn van complexe en onoverzichtelijke situaties die niet door iedere verkeersdeelnemer even goed worden ingeschat

Algemene voorbeelden


"Er zijn wel regels. Er is één regel. Je houdt rekening met elkaar." Landschapsarchitect Ruwan Aluvihare (62) heeft hier vaker gestaan. Hij is gefascineerd door deze zogenoemde shared space, een soort van verkeerskundige sociocratie. Voor Aluvihare, die de aanleg ervan geadviseerd heeft, is deze plek een metafoor voor wat een stad is: "In een stad heb je last van elkaar. Dat is onontkoombaar. Dat is wat een stad tot een stad maakt." En een shared space is de meest intense vorm van hoe stadse mensen met die last omgaan. Deze 'one rule'-zone is geen sociaal experiment. Het is een verkeerstheorie die oplossingen moet bieden in een stad waar het door de toenemende drukte op straat steeds ingewikkelder wordt.

de Volkskrant,

De vier wegen op het plein, de aanliggende trottoirs en het parkeerterrein in het midden, zullen plaats maken voor een egaal plein, zonder de minste afbakening. Planten, straatmeubilair en verlichting zullen er hun plaats krijgen, maar er komt geen enkel paaltje en ook geen enkele lijn op de grond. Of toch niet in de verwachte richting. 'Het concept heet shared space en is overgewaaid uit Nederland', zegt initiatiefnemer Jef Van Damme (SP.A), de schepen van Mobiliteit. 'In het project wordt gefocust op de zogenaamde "zachte mobiliteit". Dat wil zeggen dat we er een aangename en autovrije plaats van willen maken, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten zonder dat de bereikbaarheid in het gedrang komt.'

De Standaard,

Na de eerste, succesvolle shared space achter het station is er sinds kort ook een tweede. Maar die is wel onoverzichtelijker. Amsterdam.

NRC Handelsblad,

Aantal auto's blijft groeien. Er is toch al een kentering gaande in het denken over de plek die de auto mag innemen? Leefstraten, shared space, de straten waar de auto 'te gast' is? Parkeerplaatsen wijken voor groen?

nrc.next,

"Het ene moment ben je verkeersdeelnemer en heb je interactie met apparaten, stoplichten en borden. Het andere moment communiceer je met andere mensen. Dat werkt verwarrend." Volgens hem lijkt de shared space op winkelen in de supermarkt. "Iedereen loopt met een karretje en zegt vriendelijk: gaat u voor."

NRC Handelsblad,

"We gaan dit najaar de Varkensmarkt herinrichten tot een shared space. Dan wordt alles op één hoogte gemaakt en is er geen aparte rijloper meer."

Algemeen Dagblad,

Haren wil 'shared space' langs Paterswoldsemeer [...]. Fietsers, auto's, skaters en voetgangers zouden een gelijkwaardige positie moeten krijgen. De snelheid zou op die plek teruggebracht moeten worden en vrachtverkeer nog maar beperkt toegelaten, aldus het gemeentebestuur in een nota over de ontwikkeling van de Meerweg.

Woordfamilie


Als linkerlid in samenstellingen en samenkoppelingen


Etymologie


Aard herkomst leenwoord
Vroegste datering 2004
Brontaal Engels
Vorm in brontaal shared space
Betekenis in brontaal idem
Bijzonderheden De shared space is als concept bedacht in de jaren negentig door verkeerskundige Hans Monderman, wiens motto 'Liever veiligheid met onzekerheid dan ongelukken met duidelijkheid' was.
Samenhangende woorden (betekenis) leefbuurt; naakte straat; speelstraat; woonerf